THIEN TRI THUC PUBLICATIONS

CIA: Ông Diệm Không Muốn Đối Thoại

Nguồn: FRUS trang 344-346

145. Bản Ghi Nhớ về Tình Báo, Soạn Thảo Từ

Phòng Tình Báo Hiện Tình, Sở Trung Ương Tình Báo CIA (phần 2, tiếp phần 1)

6. Các phát ngôn nhân Phật Giáo nói rằng các cuộc biểu tình sẽ tiếp tục cho tới khi tất cả các yêu cầu được đáp ứng. Một số người bị bắt giữ với không can thiệp từ chính phủ, nhưng các tin cho thấy có xô xát trở lại xảy ra ở Huế vào ngày 3 tháng 6-1963. Những cuộc tụ tập đông người và biện pháp an ninh cảnh giá phần chắc là sẽ tăng sự nguy hiểm về sự bạo động đột khởi bất ngờ hay bị cố ý kích động.

7. Đã có các bản tin rời rạc cho thấy một số tư lệnh bộ binh, mà chiến binh của họ đa số là Phật Tử, đang rất là do dự đối với việc phải đàn áp người biểu tình và rằng các đơn vị này có thể bất tuân lệnh nếu lệnh đó ban hành. Đã có chứng cớ tại Huế vào ngày 8 tháng 5-1963 rằng một số binh lính từ chối can thiệp vào ccá vụ rối loạn.

8. Mặc dù không có thông tin gì để củng cố nghi ngờ của ông Diệm rằng những người Phật Tử cực đoan bị xúi giục bởi Việt Cộng, đã có tin nghe rằng một số lãnh tụ Phật Tử hy vọng các cuộc biểu tình có thể dẫn tới việc lật đổ chính phủ ông Diệm. Có tin là nghe vị sư lãnh đạo tại Huế nói rằng thời gian hòa giải đã qua rồi, và sự hỗ trợ từ Việt Cộng sẽ được tìm tới nếu cần thiết để đạt các yêu cầu của Phật Tử.

9. Tuyên truyền từ phía cộng sản đã nêu lên các áp bức của Phật Tử, và ít nhất một tài liệu lưu truyền bí mật có thể cho thấy phía Việt Cộng muốn đẩy cao căng thẳng. Nhiều nhóm đối lập không-cộng-sản cũng được tìm liên lạc để quảng bá về tình hình Phật Giáo bị đàn áp để làm mất thêm uy tín ông Diệm. Một viên chức cao cấp ngành thông tin nói là một bộ phận của một nhóm trong chính phủ dự định nắm quyền kiểm soát nếu bạo động xảy ra tại Sài Gòn. Một số lãnh đạo quân sự được cho là đang muốn nắm cơ hội như thế [để lật đổ ông Diệm].

10. Việc chính phủ xử lý không thích nghi đã dẫn tới một sự kiện cấp địa phương ở Huế bùng phát để thành một khả thể khủng hoảng chính trị. Nếu ông Diệm không tìm hòa giải nhanh chóng với Phật Tử, vấn đề có thể có tác động nghiêm trọng về chính sự ổn định trong chính quyền.

Nguyên văn: